Artikel

Blog 3: De ontwikkeling van het PMO: van uitvoerend naar richtinggevend.

Bas van Lieshout

Geplaatst op: July 15, 2025

Project Management Offices (PMO’s) spelen in steeds meer organisaties een sleutelrol in het realiseren van doelen. Maar die rol blijft niet hetzelfde. In de praktijk ontwikkelen PMO’s zich stap voor stap, elk niveau met een ander accent, een andere bijdrage en een andere plek in de organisatie.

Van ondersteuning naar regie

PMO’s ontstaan vaak vanuit de behoefte aan overzicht en structuur. Zeker in organisaties met veel projecten is een centrale functie die zorgt voor standaardisatie en rapportages logisch en waardevol. Maar naarmate de omgeving complexer wordt, verandert ook wat er nodig is van het PMO. De focus verschuift: van uitvoeren naar signaleren, van volgen naar richting geven.

Die ontwikkeling zien we vaak terug in drie herkenbare niveaus.


1. Uitvoerend PMO – Structuur en consistentie

In de eerste fase ligt de nadruk op standaardiseren en vastleggen. Het PMO:

  • Beheert sjablonen en rapportages
  • Ondersteunt projectleiders bij planning en proces
  • Verzamelt voortgangsinformatie voor management

Deze rol is cruciaal in omgevingen waarin projectmatig werken nog in opbouw is. Het zorgt voor duidelijkheid, grip en vergelijkbaarheid.


2. Ondersteunend PMO – Inzicht en verbinding

Wanneer de basis staat, ontstaat ruimte om verder te kijken. Het PMO groeit in deze fase door naar een rol die gericht is op:

  • Het begeleiden van teams in hun manier van werken
  • Het signaleren van knelpunten en afhankelijkheden
  • Het verbeteren van afstemming over teams en projecten heen

Het PMO krijgt hier meer profiel binnen de organisatie. Het is niet alleen verzamelpunt van informatie, maar een sparringpartner die helpt keuzes te maken.


3. Richtinggevend PMO – Strategische versnelling

In het derde niveau ontwikkelt het PMO zich tot een partner in strategische uitvoering. Het:

  • Verbindt initiatieven met strategische prioriteiten
  • Maakt voortgang zichtbaar op organisatieniveau
  • Ondersteunt besluitvorming met inzichten over impact en timing

Het PMO beweegt hiermee naar het hart van de organisatie. Geen uitvoerende rol in de marge, maar een sturende functie die helpt om richting te houden in de veelheid aan ambities en beweging.


Meer mogelijk dan vaak wordt gedacht

Deze drie niveaus bouwen op elkaar voort. Ieder PMO heeft zijn eigen startpunt, maar geen enkel PMO hoeft te blijven staan waar het nu is. Door scherp te kijken naar wat de organisatie nodig heeft, en hoe het PMO daarop kan aansluiten, ontstaat ruimte voor groei in rol, invloed en betekenis.

Organisaties die deze ontwikkeling serieus nemen, ontdekken hoeveel kracht er schuilt in een goed gepositioneerd PMO. Niet als extra structuur, maar als slimme versneller van strategie in uitvoering.

Dat vraagt om beweging. En soms ook om mensen die die beweging mogelijk maken. Bij Xeleron werken consultants en PMO’ers die deze ontwikkeling van binnenuit begeleiden. Door inhoud te combineren met verandervaardigheid, en altijd gericht op wat werkt in de praktijk.

Voor organisaties die klaar zijn voor de volgende stap, is er meer mogelijk dan vaak gedacht.

Wil je meer weten hoe we dat bij Xeleron doen? Check dan de volgende link: Consultancy – Xeleron

Voel je vrij om contact op te nemen: info@xeleron.nl

Voorgestelde artikelen

Artikel

Het is een herkenbaar tafereel: een directievergadering waarin projecten een score krijgen in een Excel-model. Er wordt druk gerekend, gewichten worden aangepast, en uiteindelijk verschijnt er een nette lijst van prioriteiten. Iedereen knikt, maar zodra de vergadering voorbij is, wordt er alsnog gediscussieerd.

Bas van Lieshout

September 10, 2025

Artikel

Portfoliomanagement draait in theorie om prioriteren, budgetteren en afstemmen. Maar in de praktijk staat of valt het succes met mensen. De bereidheid om samen te werken aan gezamenlijke doelen en het loslaten van eigenbelang zijn cruciaal. En precies dat blijkt vaak het lastigste onderdeel. Toch zijn er manieren om dit om te buigen – zonder grote reorganisaties of nieuwe tooling. Drie verrassende ingrepen kunnen al het verschil maken.

Bas van Lieshout

September 1, 2025

Artikel

De PMO-evolutie is in volle gang. Waar het PMO ooit vooral fungeerde als rapportageloket of projectcontroller, groeit het nu uit tot strategische sparringpartner en navigatiecentrum. Dat is geen luxe maar noodzaak: in een wereld waarin prioriteiten snel verschuiven, stakeholders directe waarde verwachten en data altijd beschikbaar is, moet het PMO meebewegen.

Martin van Langen

August 27, 2025